Wil je nog een koekje?

Ken je het verhaal van één schaap dat over de dam is? Om maar gelijk een cliché erin te gooien. En om het specifieker te maken: koekjes?! Zolang je niet voor de bijl gaat, mis je het totaal niet als je geen koekje neemt. Maar als je overstag gaat voor dat ‘ene’ koekje lijkt het bijna onmogelijk om het bij die ene te houden…..Nummer twee volgt al snel en bij nummer drie en vier is het hek al aardig van de dam. Ik vind het zelf dan ook vrij vervelend, dit is een understatement, als ik ergens ben en bij gratie god één koekje of stukje chocolade krijg en vervolgens de deksel op de koektrommel gaat en fijntjes uit het zicht verdwijnt. Bummer. Ik vind dat áls je overstag gaat, je het dan ook gelijk goed moet doen en jezelf niet nodeloos hoeft te straffen. Je alvleesklier moet nu toch al aan het werk… Die deksel eraf laten dus en ook in openbare gelegenheden de koektrommel op tafel zodat je niet de eenhaps-koekjes van je gezelschap weg hoeft te kapen…. Al dan niet op subtiele wijze. Tja, niets menselijks is mij vreemd dus die irritante, alles overheersende zoetbehoefte op z’n tijd ook niet.

Zonder gekheid: de behoefte die hier door de eerste hap in gang wordt gezet, kunnen we onder de noemer koolhydraatverslaving scharen. Een hardnekkig verschijnsel als je hiermee worstelt vooral als je niet weet tegen wie of wat je aan het strijden bent en waardoor het wordt veroorzaakt. Door dit fenomeen wat inzichtelijker te maken, hoop ik dat je deze verslaving kunt doorbreken, voorkomen of minimaliseren.

Hoe werkt het precies?

Ik beperk me nu even tot koekjes maar waar het in feite om gaat, is tarwe die de daadwerkelijke boosdoener is. Het gaat dus naast de koekjes om alle snelle (slechte) koolhydraten. Tarwe bereikt in de vorm van exorfinen (afbraakproduct van gluten) de hersenen en exorfinen staan bekend om het verslavende effect en de snaaibehoefte die erdoor wordt geactiveerd. Door de hoge glycemische index van koek, c.q. tarweproducten, wordt er een soort van glucose-insuline achtbaan van verzadiging en honger in gang gezet. Dit is een cyclus die ongeveer twee uur duurt en zich door het hierboven beschreven knagende hongergevoel kenbaar maakt. In het boek Broodbuik van William Davis wordt dit heel duidelijk uitgelegd. Je ervaart steeds meer pieken en dalen en krijgt ook steeds meer suikerbehoefte. Hier is met de beste wil van de wereld geen wilskracht tegen bestemd. 

Elke keer als je iets van snelle koolhydraten neemt, moet je alvleesklier aan het werk om insuline aan te maken. Behalve als je sport, dan ontzie je je alvleesklier. Insuline zorgt ervoor dat de glucose (suiker) uit de koolhydraten via het bloed in de cellen terechtkomt zodat de bloedsuikerwaarde weer daalt en niet te hoog blijft. Hoe vaker per dag je alvleesklier insuline aanmaakt, hoe eerder je de kans loopt op een uitgeputte of overwerkte alvleesklier die uiteindelijk steeds minder insuline produceert en insuline-resistentie kan veroorzaken. Cellen raken dan ongevoelig voor insuline waardoor het de cel niet inkomt en de bloedsuikerwaarde lastig daalt, met alle gevolgen van dien. Hoe minder je alvleesklier hoeft te werken, hoe beter dit is. Door trage koolhydraten (de ‘goede’ dus) te eten, wordt je alvleesklier ontzien. Hieronder vind je een lijstje met welke koolhydraten je beter kunt vermijden en welke je voorkeur zouden moeten hebben.

Wat kunnen de gevolgen (op lange termijn) zijn?

Zonder te willen prediken, is het belangrijk om te beseffen dat insulineresistentie door een uitgeputte alvleesklier een voorloper is van Diabetes II. Gelukkig is dit met andere, gezondere voeding en eventueel wat leefstijlaanpassingen over het algemeen prima terug te draaien. Buiten het insuline-voordeel (een stabielere bloedsuikerspiegel en minder snaaibehoefte) zijn langzame koolhydraten ook belangrijk om vetopslag te voorkomen. 

De volgende klachten kunnen zich in een vroeg of later stadium openbaren als je je lichaam dagelijks meerdere keren per dag grote suikeropdonders geeft:

• Ontstekingen overal in het lichaam, waaronder micro-ontstekingen, dus onzichtbaar;
• Het komt je gemoedstoestand en energieniveau niet ten goede;
• Huidveroudering en rimpels door ‘glycatie’ (suikers gaan een reactie aan met de eiwitten in je lichaam);
• In- en doorslapen kan moeizamer gaan;
• Concentratieverlies;
• Gewichtstoename, vooral op de buik;
• Hormonale disbalans;
• Darm- verteringsproblemen;
• Huidontstekingen, acné.

Hoe kun je de cirkel doorbreken?

Zoals gezegd, kun je het patroon doorbreken en wel op de volgende manieren:

• Combineer langzame koolhydraten zo mogelijk met de inname van eiwitten en vetten zodat suiker trager in je lichaam wordt opgenomen;
• Drink voldoende water;
• Eet gezonde tussendoortjes ;
• Zie de snelle koolhydraten als een bijgerecht in plaats van een hoofdgerecht;
• Beweeg dagelijks minimaal een half uur – glucose kan tijdens en na het sporten/bewegen zonder tussenkomst van insuline de cel in;
• Neem voldoende rustmomenten in je leven en beperk stressfactoren zoveel mogelijk. Hoe meer stress je ervaart, hoe meer glucose je hersenen en cellen vragen. Juist ja, lees: zoetbehoefte;
• Een aantal kruiden die goed zijn voor een stabiel bloedsuikergehalte: kaneel (strooi dit waar het maar kan overheen), chilipoeder, koriander, gember(thee), rozemarijn. Zelf vernevel ik rozemarijn met een diffuser, dit heeft hetzelfde positieve effect;
• Vervang de snelle koolhydraten door de tragere soort. Voorkom dat je alle koolhydraten uit je voedingspatroon schrapt. Koolhydraten zijn brandstof en leveren energie, je hebt ze echt nodig! Koolhydraatbeperkt eten kan zeker wel maar totaal vermijden is geen goed plan.

Positieve effecten als je de koolhydraatverslaving doorbreekt!

Je aanpassingen worden al snel beloond met:

• Mooiere huid, haren en nagels;
• Betere stoelgang;
• Minder acné;
• Psychisch welbevinden;
• Gewichtsverlies, minder vet (vooral op de buik);
• Voorkomen ouderdomsziektes;
• Minder hongergevoel, eten wordt een bijzaak;
• De insulineresistentie verbetert;
• Bloedsuikerspiegel wordt stabieler;
• Je houdt minder vocht vast;
• Je hebt meer zin om te bewegen.

Al met al is ons lichaam niet gemaakt om de hoeveelheid suiker en koolhydraten die een gemiddeld mens per dag nuttigt optimaal te kunnen verwerken zonder daarvan (uiteindelijk) de gevolgen te ondervinden. We zijn dus gebaat bij een gematigde suiker- en koolhydraatinname.

Is het verhaal herkenbaar voor je en wil je het koolhydraatmonster te lijf, maar liever niet alleen? Kies dan voor online begeleiding van mij of een van de andere hormoon/voedingscoaches via de super toffe Bioprofiel methode van Jesse van der Velde!